EIP-1559 Gas Fee Mechanism EIP-1559 nima?

EIP-1559 nima?

EIP-1559 — bu Ethereum blockchainidagi gas mexanizmini takomillashtirishga qaratilgan yangilik. Bu taklif yordamida tranzaksiya xarajatlari barqarorlashtirilib, foydalanuvchilar uchun aniqroq va adolatliroq tizim joriy etildi. Asosiy maqsadi — gaz narxlarini talab va taklif asosida boshqarish va Ethereumni deflyatsion mexanizmga o'tkazishdir.

EIP-1559 qanday ishlaydi?

1. Base Fee (Asosiy To'lov)

• Base Fee — bu har bir blok uchun avtomatik hisoblanadigan minimal gaz narxi.
• Tarmoqdagi tranzaksiya talabiga qarab Base Fee:
  • Talab yuqori bo'lsa — oshadi.
  • Talab past bo'lsa — kamayadi.
• Base Fee "burn qilinadi", ya'ni yoqib yuboriladi va validatorlarga ketmaydi.

2. Tip (Mukofot)

• Tip — foydalanuvchi tomonidan mayner yoki validatorlarga mukofot sifatida to'lanadigan qo'shimcha miqdor.
• Tip tranzaksiyaning ustuvorligini oshiradi, ya'ni tranzaksiya tezroq blokka kiritiladi.

3. Max Fee (Maksimal To'lov)

• Max Fee — foydalanuvchi tranzaksiya uchun to'lashga tayyor bo'lgan maksimal gaz narxi.
• Agar Base Fee + Tip foydalanuvchining Max Fee miqdoridan kam bo'lsa, ortiqcha summa foydalanuvchiga qaytariladi.

Soliq Mexanizmi

EIP-1559 mexanizmida to'lovlar quyidagicha taqsimlanadi:

1. Base Fee: Ethereum tarmog'i tomonidan yoqib yuboriladi (burn qilinadi).
2. Tip: Maynerlar yoki validatorlar uchun mukofot sifatida ajratiladi.

Foydalanuvchining tranzaksiya xarajati:

Umumiy To'lov = Base Fee + Tip

## Misol

Misol tariqasida quyidagilarni ko'rib chiqamiz:

- **Base Fee**: `20 Gwei`
- **Tip**: `3 Gwei`
- **Max Fee**: `30 Gwei`

### Hisoblash

- **Umumiy To'lov**: `Base Fee + Tip = 20 Gwei + 3 Gwei = 23 Gwei`
- **Yoqilgan miqdor (burn)**: `Base Fee = 20 Gwei`
- **Validator mukofoti**: `Tip = 3 Gwei`
- **Qaytariladigan miqdor**: `Max Fee - (Base Fee + Tip) = 30 - 23 = 7 Gwei`.